هفتمین جلسه از سلسله نشستهای «ارزیابی انتقادی نظام رفاهی ایران و پیشنهاد الگوی بهبود» روز سه‌شنبه ۴ خرداد ماه برگزار شد. مهمان این نشست دکتر سیدرضا حسینی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بو که به صورت برخط در این نشست شرکت داشت.
حسینی در ابتدای سخنرانی چنین اظهار داشت که امروزه مبحث رفاه و تأمین اجتماعی در دنیا و نهادهای بین‌المللی از موضوعات مهم و اساسی و همچنین از الویت‌های اصلی مباحث اجتماعی است. در این میان، جنبۀ ناپایداری مالی به عنوان مهم‌ترین چالش سیستم‌های تأمین اجتماعی در دنیا مطرح می‌شود.
به لحاظ اسلامی نیز در میان تمام موضوعاتی که در قرآن و احادیث اهتمام داده شده، هیچ‌کدام به اندازۀ مبحث رفاه و تأمین اجتماعی مورد توجه قرار نگرفته است. اساسی‌ترین مفهوم در این زمینه، مسئله زکات است که همیشه همراه با نماز مورد تأکید قرار می‌گیرد و در کنار مفاهیمی همچون انفاق، صدقه مجموعه‌ای از نظام تأمین اجتماعی را تشکیل می‌دهند.
حسینی با اشاره به دستاوردهای مثبت نظام رفاهی در ایران ادامه داد: علی‌رغم وجود تمام مشکلاتی که مطرح است، جنبه‌های مثبتی در نظام رفاهی کشور وجود دارد که کمتر به آن پرداخته می‌شود. سازمان تأمین اجتماعی، صندوق‌های بازنشستگی و سایر نهادهای بیمه‌ای به صورت پناهگاهی برای اقشار مختلف عمل کرده و امنیت مالی قشر قابل‌توجهی از جامعه را تأمین می‌کنند. افراد تحت پوشش نظام‌های جامع، از خدماتی همچون مستمری بازنشستگی، درمان و بیمه بیکاری بهره‌مند هستند. در کنار این موارد لایه‌های حمایتی دیگر نیز از جمله کمیتۀ امداد امام خمینی و نهادهای خیریه مطرح هستند. ایشان اذعان داشتند با وجود تمام پیشرفت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه‌های فقرزدایی، برقراری عدالت اجتماعی و بهبود قابل‌توجه در شاخص‌های توسعه انسانی و رفاه و حرکت رو به جلوی شاخص جینی، نظام رفاهی جامعه کماکان با مشکلات عدیده‌ای همراه است.
حسینی به جنبه‌های انتقادی نظام رفاهی از دو منظر: ۱. متعارف و ۲. بینش اسلامی اشاره کرد و انتقاداتی را که از منظر اسلامی بر این نظام وارد است چنین برشمرد: ابهام در مشروعیت بیمه‌های اجتماعی، عدم برقراری عدالت اجتماعی بین نسلی در سیستم‌های بازنشستگی، ابهام در مفهوم «حق» در عبارت مشهور تأمین اجتماعی حق همگانی است، عدم انطباق بیمه‌های اجتماعی با احکام ارث، ابهام در سازگاری تخصیص منابع با احکام فقهی، ابهام در ماهیت حقوقی سازمان‌ها و نهادها و در آخر شبهه مالکیت وجوه تأمین اجتماعی.
نسخه کامل این وبینار در صفحه آپارات مؤسسه در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.