یازدهمین جلسه از سلسله نشستهای «ارزیابی انتقادی نظام رفاهی ایران و پیشنهاد الگوی بهبود» روز یکشنبه ۱۲ تیر ماه ۱۴۰۰ برگزار شد. سخنران این جلسه جناب آقای دکتر احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود که به صورت برخط در این نشست شرکت داشتند.
میدری سخنرانی خود را با تأکید بر جنبههای مثبت تفکر انتقادی آغاز و چنین بیان کرد: ما اغلب با نقد و بررسیِ وجوه منفی مسائل، از نکات مثبت و دستاوردها چشمپوشی میکنیم؛ درحالیکه ارزیابی انتقادی با همراهیِ نگاه واقعبینانه نسبت به مسائل پیرامون، نه تنها منجر به رفع نقاط ضعف میشود، بلکه قادر به حفظِ داشتهها و نقاط قوت نیز خواهد بود.
ایشان با اشاره به تجربیات سالهای اخیر و حضور خود در وزارتخانه ادامه دادند: یکی از مشکلات اساسی که ما در سیاستگذاری رفاه و سایر سیاستگذاریها داریم، رابطه جامعه با دولت در عرصۀ سیاستگذاری است. در ایران، عرصۀ سیاستگذاری با دو گروه با منافع متفاوت و گاه متعارض وجود دارد و دولت به عنوان طرف سومِ سیاستگذاری، وارد عرصه شده و همین موجب به مخاطره کشیده شدن نقش دولت میشود. به عنوان مثال، در شورای عالی بیمۀ سلامت هر کدام از گروههای پزشکی بهطور جداگانه با دولت وارد مذاکره شده و خواستار تغییر تعرفۀ خدمات مختلف میشوند. این مسئله با پیامدهای منفی مختلفی همراه است، ازجمله اینکه دولت در غیاب دیگر گروههای ذینفع، در برابر گروهی خاص (دارای قدرت چانهزنی) بنا به دلایلی مختلف عقبنشینی کرده و با تأمین منافع ایشان از محل منابع عمومی، به سایر گروهها زیان وارد میکند که متأسفانه با بررسی گروههای متفاوت و همچنین تعرفهها خواهیم دید این شیوۀ تصمیمگیری در اغلب حوزههای زندگی ما رایج است.
وی با تأکید بر آسیبهای این شیوۀ تصمیمگیری، آن را یکی از عوامل مهم ناکارآمدیها، تورم و حتی کاهش مشروعیت دولت برشمردند و تصریح کردند: نه تنها در حوزۀ رفاه اجتماعی بلکه در سایر حوزههای سیاستگذاری صنعتی و اقتصادی نیز با مشکلاتی این چنین مواجه هستیم. در قیاس با این وضعیت، برای نمونه میتوان سیاستگذاری کشور ژاپن را در نظر گرفت که در آن دولت برای تصمیمگیری در مورد صنعت فولاد، با مشارکت کلیۀ ذینفعانِ زنجیره فولاد به بررسی شرایط موجود و مزیت کلی کشور پرداخته و به توافقی جمعی میرسد. همچنین دولت است که بهعنوان تضمینکنندۀ تعهدات، کلیۀ ذینفعان را موظف به پایندی و وفاداری به انجام وظایف و برنامهها میدارد.
میدری در جمعبندی سخنرانی چنین افزود: اگر بتوانیم با تغییر عرصه و میدانِ سیاستگذاری، تعارضات را به داخل جامعه انتقال داده و گفتگوی جمعی و چانهزنی در درون جامعه ایجاد کنیم، شاهد منافع زیادی برای دولتمردان و جامعه خواهیم بود. چنان که جامعه میآموزد به جای جنگیدن بر سر منافع توزیعی، تخصیص و نظام تولیدی خود را اصلاح کند.
نسخه کامل این وبینار در صفحه آپارات مؤسسه در دسترس علاقهمندان قرار دارد.