نخستین جلسه از سلسله نشستهای “ارزیابی انتقادی نظام رفاهی ایران و پیشنهاد الگوی بهبود” دوم دی ماه ۱۳۹۹ از ساعت ۱۴ تا ۱۶ به صورت برخط برگزار شد.
در ابتدای نشست میکائیل عظیمی؛ مدیرعامل موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا گفت: این موسسه قصد دارد طی شش ماهه آینده مجموعه وبینارهایی را با عنوان ارزیابی انتقادی نظام رفاهی ایران با صاحبنظران این حوزه از جناحها و دیدگاههای مختلف برگزار کند و نتیجه حاصل را در قالب کتاب در تابستان ۱۴۰۰ به چاپ برساند.
در ادامه این نشست فرشید یزدانی پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی به نقد مسائل نظام رفاه اجتماعی ایران پرداخت. وی با تأکید بر اینکه ارزیابی انتقادی واژه مناسبی است که برای این سلسله نشستها انتخاب شده است، بیان کرد: نقد در برابر بیتفکری و پذیرش و حمایت بیچون و چرا قرار دارد و در عین حال با خود اندیشهورزی میآورد. همچنین نقد کمک میکند به عمل آگاهانه برسیم.
یزدانی نقد خود را به سیستم رفاه اجتماعی از سه منظر پارادایمی، ساختاری و عملکردی مطرح کرد و در خصوص نقد پارادایمی توضیح داد: وظیفه سیستم رفاه اجتماعی قدرتگیری جامعه است. نظام رفاه اجتماعی باید به انسجام اجتماعی بیانجامد، علاوه بر این باید بتواند با فراهمکردن حداقل نیازهای معاش، زمینه را برای آزادکردن افراد از قید نیازهای اولیه و رشد آنها فراهم آورد. نظام رفاه اجتماعی باید فعال و اثرگذار باشد و در عین حال بهعنوان حق جامعه با آن برخورد شود. این در حالی است که به طور تاریخی رویکرد کلی سیاستگذاریهای رفاه اجتماعی در ایران برای جلوگیری از شورشها و به نوعی با هدف کنترل اجتماعی بوده است. همچنین رویکرد دلسوزی و دستگیری در این سیاستها دیده میشود که در نتیجه آن اقدامات دولت به عنوان لطف و نه وظیفه و اعمال حقوق شهروندان تلقی میشود. مورد دیگر اینکه سیاستگذاری اجتماعی در جهت یارگیری سیاسی و صنفی بوده است که جامعه را به سکوت در مقابل دولتها دعوت میکند. در کنار اینها نظام رفاه اجتماعی عموما اثرپذیر از شرایط و منفعل بوده و ابتدا مشکلات افراد را درگیر میکند و پس از آن نظام رفاهی وارد عمل میشود.
نسخه کامل این وبینار در صفحه آپارات مؤسسه در دسترس علاقهمندان قرار دارد.