دومین جلسه از سلسله جلسات «ارزیابی انتقادی نظام رفاهی ایران و پیشنهاد الگوی بهبود» روز سه شنبه ۱۶ دی ماه و با حضور علیاکبر تاج مزینانی رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱ به صورت برخط برگزار شد. در ابتدای نشست میکائیل عظیمی مدیرعامل موسسه با بیان اینکه هدف از برگزاری این نشستها گردآوری نظرات و دیدگاههای صاحبنظران در حوزه رفاه اجتماعی است، تصریح کرد: مجموعه نظرات کمک میکند تصویر روشنتری از وضعیت نظام رفاهی داشته باشیم.
در ادامه نشست مزینانی به طرح موضوعات خود در حوزه رفاه اجتماعی پرداخت. وی با بیان اینکه در سطح نظر قانون اساسی عالیترین سندی است که چگونگی نظام رفاهی را شرح داده است، گفت: دو رویکرد در حوزه رفع نیازهای اجتماعی وجود دارد: رویکرد نخست با تکیه بر حقوق شهروندی بهرهمندی از رفاه اجتماعی را حقمحور میداند و رویکرد دوم نگاه تکلیفی به حوزه رفاه اجتماعی دارد. وی با اشاره به کلیدواژههای مطرحشده در قانون اساسی، گفتمان غالب بر این سند را، حق محور دانست و تصریح کرد: در این گفتمان، تأمین رفاه اجتماعی بر عهده دولت گذاشته شده و از آن به عنوان وظیفه دولت یاد شده است.
وی در توضیح بیشتر مطلب افزود: نظام رفاه اجتماعی که در قانون اساسی مورد تأکید است، نظام جامع فراگیر است به طوری که در حوزههای مختلف از قبیل آموزش، بهداشت، مسکن، اشتغال و بیمهها تعیین تکلیف کرده و بهرهمندی از آن را حق همه مردم دانسته است.
مزینانی در ادامه با تأکید بر اینکه در سطح عمل دائما از اصول قانون اساسی فاصله گرفته شده است، افزود: در حالی که آموزش رایگان مورد تأکید قانون است اما در سطح آموزش عالی تنها ۱۰-۱۵ درصد آموزش رایگان وجود دارد. خصوصیسازی حتی در حوزه رفاه اجتماعی و وظایف مربوط به بهزیستی دیده میشود و حتی درخصوص مفاهیم مربوط به نظام تأمین اجتماعی تعاریف مشخصی وجود ندارد. رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطایی در توضیح تشتت مفهومی در حوزه رفاه اجتماعی، افزود: درحال حاضر از نظام متمرکز رفاه اجتماعی صحبت میشود، پیش از این، دورهای صحبت از نظام چندلایه بود و پیشتر نیز نظام جامع را داشتیم اما به لحاظ مفهومی هیچکدام بهخوبی تبیین نشدهاند و نقاط تمایز آنها مشخص نیست.
نسخه کامل این وبینار در صفحه آپارات مؤسسه در دسترس علاقهمندان قرار دارد.