اثر اقتصادی برتر
جشنواره پژوهشگران صندوق بازنشستگی کشوری ۱۴۰۳
ارائه مدل برنامهریزی تصادفی چندمرحلهای مبتنی بر ریسک برای مدیریت داراییها و بدهیهای صندوقهای بازنشستگی، مطالعه موردی صندوق بازنشستگی کشوری
رساله برای دریافت درجه دکتری Ph.D.
پژوهشگر: مژگان خانلو ساوجبلاغی – دانشکده اقتصاد و حسابداری – دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب
چکیده
طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ شاخص پایداری مالی (نسبت منابع به مصارف) صندوق بازنشستگی کشوری به طور متوسط حدود ۴۰ درصد بوده است در حالی که نسبت یاد شده باید همواره برابر یا بیشتر از ۱۰۰ درصد باشد تا صندوق قادر به ایفای تعهدات آتی خود باشد؛ در این مطالعه مدیریت دارایی – بدهی صندوق بازنشستگی کشوری با استفاده از مدلی مبتنی بر برنامهریزی تصادفی چند مرحلهای مورد تحلیل قرار گرفت و راهکارهای پیشنهادی مدیریت داراییها و بدهیهای صندوق بازنشستگی کشوری و اصلاحات پارامتریک با هدف پایداری مالی و کاهش تدریجی تعهدات و وابستگی صندوق به کمکهای دولت جهت ایفای تعهدات سالانه ارائه شده است. برای پیشبینی بازدهی داراییهای صندوق طی ۲۰ سال آتی (۱۴۰۱ تا ۱۴۲۰) از مدل خودرگرسیو میانگین متحرک استفاده شده است. بررسی عملکرد سرمایهگذاری مدیریتهای وقت صندوق در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ حکایت از عملکرد نامناسب در اتخاذ سیاستهای سرمایهگذاری داشته است و میتوان گفت فرصتهای استفاده از منابع سرمایهای صندوق و سرمایهگذاری بهینه طی دوره یاد شده از دست رفته است. نتایج همچنین نشان داد استفاده از مدل برنامهریزی تصادفی پیشنهادی این پژوهش قادر است تأثیر مثبتی بر روند بهبود شاخص پایداری مالی صندوق گذارد؛ به طوری که اگر از مدل پیشنهادی در مدیریت سرمایهگذاری منابع در اختیار صندوق استفاده شود طی دوره ۱۱ ساله ۱۴۰۱ تا ۱۴۱۱ میزان منابع و مصارف صندوق با یکدیگر مساوی خواهد شد. از سوی دیگر نتایج پژوهش نشان داد انجام اصلاحات پارامتریک تأثیر معنیداری بر روی بهبود مدیریت دارایی – بدهی صندوق ندارد و تمرکز اصلی باید بر روی اتخاذ استراتژیهای صحیح سرمایهگذاری و حداکثر سازی ارزش داراییهای صندوق قرار گیرد.