ششمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی صبا با عنوان «تحریم و چشم انداز اقتصاد ایران» روز چهارشنبه ۱۶ مهر از ساعت ۱۴ در مؤسسه صبا برگزار شد.
این نشست با حضور دکتر علی صیامی،مدیرکل برنامه ریزی و هماهنگی جمعی از کارشناسان و متخصصان صندوق بازنشستگی کشوری و هلدینگ آتیه، و شماری از پژوهشگران اقتصادی و سرمایهگذاری مؤسسه صبا برگزار شد که در این نشست به بحث و گفتگو پیرامون این پژوهش پرداختند.
شهابالدین فولادیمقدم، پژوهشگر اقتصاد کلان، در گزارشی تحلیلی با بهرهگیری از مدل اقتصادسنجی VAR، به بررسی سناریوهای محتمل پیشروی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۵ پرداخت. وی با اشاره به سه سناریوی اصلی این گزارش—ادامه روند فعلی، تشدید تحریمها و لغو تحریمها—افزود: «در سناریوی خوشبینانه یعنی لغو تحریمها، رشد اقتصادی میتواند تا ۸.۲۴ درصد افزایش یابد، نرخ تورم به زیر ۳۰ درصد برسد و نرخ ارز به حدود ۸۸ هزار تومان کاهش یابد. این سناریو نشاندهنده ظرفیتهای بالقوه اقتصاد ایران در صورت بازگشت به تعاملات بینالمللی و رفع محدودیتهای مالی و تجاری است.»
فولادیمقدم در ادامه هشدار داد: «در سناریوی بدبینانه یعنی تشدید تحریمها، رشد اقتصادی به ۲.۲۱ درصد محدود میشود، تورم به ۳۹ درصد افزایش مییابد و نرخ ارز به ۱۶۸ هزار تومان میرسد. این وضعیت میتواند فشارهای معیشتی را تشدید کرده و فضای تصمیمگیری اقتصادی را با ریسکهای جدی مواجه کند.»
او همچنین به سناریوی میانه یعنی ادامه روند فعلی اشاره کرد و گفت: «در این حالت، رشد اقتصادی حدود ۲.۶۹ درصد، تورم نزدیک به ۳۰ درصد و نرخ ارز در محدوده ۱۲۵ هزار تومان پیشبینی شده است. این سناریو نشاندهنده نوعی پایداری شکننده است که در آن اقتصاد نه بهبود چشمگیری دارد و نه با بحران شدید مواجه میشود.»
فولادیمقدم با تأکید بر اهمیت شناخت دقیق روابط علی میان متغیرهای اقتصادی، خاطرنشان کرد: «مدلهای کلانسنجی مانند VAR که توانایی شناسایی شوکها و تغییرات در روندها را دارند، ابزارهای مؤثری برای پیشبینی و سیاستگذاری هستند. در شرایطی که دانستهها کمتر از ندانستهها هستند، استفاده از این مدلها میتواند به کاهش ریسک تصمیمگیری کمک کند.»
وی در پایان افزود: «متغیرهای بلندمدت مانند تشکیل سرمایه ثابت، بهرهوری و ضریب جینی، به دلیل ماهیت ساختاری و نهادی اقتصاد ایران، واکنش محدودی به تغییرات کوتاهمدت تحریمها دارند. از اینرو، اصلاحات ساختاری و نهادسازی باید در دستور کار سیاستگذاران قرار گیرد تا اقتصاد ایران بتواند در برابر شوکهای خارجی مقاومتر شود.»
هدف سلسله نشستهای صبا، به اشتراکگذاری یافتههای پژوهشی موسسه راهبردی صبا توسط نگارندگان آن با جامعه علمی، رسانهها و علاقهمندان به مسائل راهبردی است؛ علاقهمندان میتوانند اخبار مربوط با این نشستها را از اینجا دنبال کنند.
