معرفی طرح طبقه‌­بندی بازنشستگان کشوری براساس پایگاه اجتماعی- اقتصادی (SES)

دوازدهمین نشست هم‌اندیشی و گفت و گوی راهبردی با موضوع «پایگاه ویژگی‌های اجتماعی- اقتصادی بازنشستگان (SES)» در سالن اجتماعات صندوق بازنشستگی و از ساعت ۱۴ تا ۱۶ روز ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ برگزار شد. در این نشست که با حضور رضائی عضو هیئت‌مدیره صندوق بازنشستگی، زهرا زاده‌‌غلام مدیر کل امور فرهنگی و اجتماعی و اکبر شیرمحمدی مدیرکل فنی صندوق و جمعی از کارشناسان و علاقه­‌مندان تشکیل شد، نتایج حاصل از ایجاد پایگاه اجتماعی اقتصادی SES مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدای نشست، زاده‌­غلام با اشاره به این موضوع که ماموریت اصلیِ اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری، کمک به ارتقاء کیفیت زندگی بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری از طریق ارائه خدمات اجتماعی و فرهنگی بدانان است، گفت: ماموریتی تعریف شده که این سازمان، رسالت خود را صرفاً به پرداخت مستمری بازنشستگان محدود نسازد و در همین راستا در سال‌های اخیر خدماتی در این اداره کل تعریف و به بازنشستگان ارائه شده است.

وی افزود: بررسی­‌های به‌عمل آمده نشان می­دهد تاکنون سه پیش شرط تناسب، عدالت و کفایت در توزیع این خدمات چندان مدنظر قرار نگرفته و تنها ملاک توزیع این خدمات رعایت شرط تساوی میان همگان بوده است، در حالی که مبرهن است آن­جا که با مخاطبینی متنوع (Diverse) از لحاظ اقتصادی و اجتماعی سروکار داریم، عدالت را نمی توان به معنای برابری تعریف کرد. از این رو شناسایی وضعیت اجتماعی و اقتصادی بازنشستگان و برنامه‌ریزی برای ارائه خدمات به این گروه یک هدف مهم بود.

در ادامه نشست اسماعیل مصفا کارشناس شرکت بهور و مجری طرح هدف از انجام طرح SES را سنخ­‌شناسی بازنشستگان براساس پایگاه اقتصادی و اجتماعی با سه مولفه درآمد، منزلت شغلی و تحصیلات معرفی کرد و افزود: میزان دارایی، منطقه محل سکونت، جایگاه زبانی، قومیت و سرمایه نمادین سایر شاخص‌هایی است که در سنجش پایگاه اجتماعی اقتصادی افراد بصورت تکمیلی مورد توجه قرار می‌گیرد.

وی در شرح این پایگاه توضیح داد: پژوهش توصیفی موجود حاصل بررسی اطلاعات تمامی یک میلیون و چهارصد هزار نفر بازنشسته حاضر در صندوق بازنشستگی کشور در سال ۱۳۹۷ است. در این پایگاه برای تمامی بازنشستگان تعداد ۷۳ عنوان مدرک تحصیلی و ۲۴۸۰ شغل ثبت شده در سیستم احکام وجود داشت که به ترتیب در ۷ و ۶ گروه دسته بندی شدند.

مصفا در خصوص مشاهدات اطلاعات دسته بندی شده افزود: روند یکنواخت بازنشستگی با آغاز انقلاب دچار نوسان شدید شد و در سال ۵۹ بیشترین تعداد بازنشستگی تا آن سال اتفاق افتاد و در همین دوره تعداد افراد بسیاری به سیستم دولت اضافه شدند که نتیجه آن جهش تعداد بازنشستگان در سال ۱۳۸۹ بود.

وی تصریح کرد: بررسی طول دوره مستمری‌بگیری نشان داد که افرادی وجود دارند که نزدیک به صد سال است از صندوق بازنشستگی مستمری دریافت می کنند و تعداد این موارد هم کم نیست.

مصفا در ادامه با اشاره به اینکه برخلاف تصور، کارمندان دولت در رده­های پایین منزلت شغلی قرار گرفته‌اند، افزود: هرچه به زمان بازنشستگی افراد به سال ۹۷ نزدیک­تر می­شود افراد حقوق بیشتری دریافت می‌کنند.

وی با شاره به اینکه درآمد بازنشستگان براساس میانگین درآمد و مزایا در سال ۹۷ دسته­بندی شدند، افزود: نتایج نشان داد نزدیک ۹۱ درصد بازنشستگان در ۵ گروه پایین درآمدی قرار می‌گیرند.

مصفا در پایان با اشاره به اینکه داد‌ه‌های این پایگاه بسیار متنوع و اطلاعات بسیار مهمی از آن به دست آمده است، تأکید کرد: بر مبنای این اطلاعات می‌توان ارائه خدمات فرهنگی و اجتماعی از قبیل وام‌ها را هدفمندتر کرد تا این خدمات اثربخشی بیشتری نیز داشته باشند.

در این نشست با طرح پرسش‌­هایی توسط حاضران و ارائه پاسخ توسط سخنرانان به پایان رسید